PHÒNG NGỪA TRẦM CẢM SAU SINH

Nhiều gia đình chưa thật sự quan tâm đến trầm cảm sau sinh dẫn tới nhiều hậu quả đau lòng. Sau khi sinh, người phụ nữ phải đối mặt với rất nhiều vấn đề: đau đớn do phải trải qua quá trình sinh con; tâm lý khi con ra đời người mẹ phải thay đổi cách sống để chăm sóc con… Đặc biệt, đối với những người lần đầu làm mẹ, thường quá lo lắng về trách nhiệm làm mẹ của mình. Các bà mẹ có những cảm giác: buồn, giảm khí sắc, dao động cảm xúc, ủ rũ, lo âu, dễ cáu gắt, rối loạn giấc ngủ… Các rối loạn này kéo dài khoảng 5-10 ngày rồi tự mất đi hoàn toàn. Nhưng nếu những biểu hiện này kéo dài hơn hai tuần, người mẹ đã mắc bệnh trầm cảm. Họ cần sự chăm sóc của người thân, gia đình thì sức khỏe, tương lai của mẹ và bé sẽ tốt hơn.

Thường đối với những người mẹ có tiền sử bị trầm cảm dễ tái phát sau sinh, bị stress trong quá trình mang thai hoặc trong quá trình sinh con, gặp khó khăn trong khi sinh như đẻ khó, con khi sinh ra gặp phải những vấn đề về sức khỏe, sinh non… Nguyên nhân chính của trầm cảm sau sinh là sự kết hợp nhiều yếu tố từ tinh thần, thể chất, áp lực trong cuộc sống, tâm lý, sinh học gây nên.

Bác sĩ Đặng Trong - Giám đốc bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi cho biết: biểu hiện của trầm cảm sau sinh khuôn mặt của người mẹ hay buồn bã, chán nản, hay khóc nhiều, dễ bực tức, dễ cấu giận vô cớ; giảm hoặc mất các quan tâm thích thú trước kia của họ và kể cả hiện tại; giảm năng lựơng hoạt động làm cho mau mệt mỏi và các hoạt động đều giảm sút; giảm sự tập trung, chú ý tức là hay quên, hay lơ đãng; bi quan, chán nản, thấy tương lai một cách ảm đạm; đặc biệt cảm thấy có tội lỗi, họ không xứng đáng làm mẹ, triệu chứng này làm người mẹ xa cách với đứa trẻ, vai trò của người mẹ bị tổn thương, không đủ khả năng làm mẹ. Cho nên, sự tiếp cận với đứa trẻ bị hạn chế. Vì vậy, họ nảy sinh suy nghĩ tiêu cực, thấy xấu hổ, không xứng đáng là một người mẹ sau sinh, tự hủy hoại bản thân và đứa trẻ. Triệu chứng tiếp theo rối loạn giấc ngủ, trường hợp còn lại là ngủ nhiều. Cuối cùng là rối loạn ăn uống.

Gia đình quan tâm chăm sóc mẹ sau sinh để mẹ và bé được vui vẻ, tinh thần thoải mái (Hình ảnh minh họa)

       Trầm cảm sau sinh là vấn đề không thể xem nhẹ: người mẹ bị sụt cân, suy dinh dưỡng, tinh thần bị suy nhược, suy nghĩ lẫn lộn, cảm xúc dao động thất thường, ảo giác, hoang tưởng gây rối loạn tâm thần... người mẹ có thể có hành vi làm hại bản thân hoặc người khác như tự sát, giết con. Người phụ nữ trầm cảm sau sinh rất cần sự quan tâm, chăm sóc… của gia đình và người thân:

Bác sĩ Đặng Trong - Giám đốc bệnh viện Tâm thần tỉnh Quảng Ngãi khuyến cáo: yếu tố bảo vệ cơ thể là quan trọng, khi mang thai người mẹ cần có kiến thức trong sự phát triển của thai kỳ và kể cả những biến đổi tâm, sinh lý sau sinh, khám định kỳ để được tư vấn, hướng dẫn chăm sóc thai kỳ thật tốt. Có chế độ sinh hoạt thể dục, hoạt động sinh hoạt nhóm. Phía gia đình không ai hơn hết là người chồng, những người trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp phải thấu hiểu, hỗ trợ giúp đỡ cho mẹ bầu. Đặc biệt dành tình cảm yêu thương, quan tâm, chăm sóc để người mẹ cảm thấy gia đình là chỗ dựa tinh thần vững chắc khi mang bầu có thể yên tâm vượt qua tất cả để trải qua giai đoạn sau sinh một cách an toàn nhất. Chúng ta phát hiện sớm trầm cảm sau sinh ở người mẹ bằng cách đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn, hướng dẫn, sử dụng thuốc đều đặn, đúng hướng dẫn của bác sĩ. Người trầm cảm sau sinh họ rất buồn chán, có thể bỏ thuốc. Chúng ta giúp đỡ, động viên cho người trầm cảm sau sinh tuân thủ điều trị, đó là ưu tiên hàng đầu, bên cạnh đó có chế độ ăn, ngủ, sinh hoạt đều độ.

Các bà mẹ cần chú ý chăm sóc bản thân cẩn thận. Ngay từ trong thai kỳ, hãy nghỉ ngơi, thư giãn, không nên căng thẳng và suy nghĩ quá nhiều về việc phải làm mẹ như thế nào, vì còn cả một thời gian dài để học. Nên nghe nhạc thư giãn giúp con thông minh, tham gia các hội, nhóm, diễn đàn dành cho các bà mẹ, chia sẻ, tâm sự cùng chị em. Người thân trong gia đình (chồng, bố, mẹ), bạn bè, đồng nghiệp…luôn sát cánh, yêu thương, giúp đỡ, chăm sóc bé và mẹ sẽ giúp cho người mẹ được vui vẻ, tinh thần thoải mái là một liệu pháp tốt cho sức khỏe, giúp thai phụ giải tỏa căng thẳng, mệt mỏi, trầm cảm./.

                                                                                                                                               MINH HIỀN